اصغر فرهادی موفق ترین کارگردان سینمای کشورمان در۱۷ اردیبهشت ماه۱۳۵۱ در همایون شهر اصفهان دیده به جهان گشود.فرهادی فوق لیسانس رشته تئاتر از دانشگاه تربیت مدرس است.همسرش پریسا بخت آور هم از کارگردانان سینمای کشورمان است و حاصل ازدواج شان دوفرزند به نامهای سارینا که اخیرا در کارهای پدرش ایفای نقش می کند و ساغر است.او فعالیت در سینما را از سال ۱۳۶۵ در انجمن سینمای جوان اصفهان آغاز کرد.اصغرفرهادی فعالیت های سینمایی و حرفه ای خودرا به عنوان فیلمنامه نویس در دوازدهمین ساخته سینمایی ابراهیم حاتمی کیا یعنی ارتفاع پست آغاز کرد.فرهادی دوران کارگردانی خودرا درکمتر از یکسال پس از اکران فیلم ارتفاع پست آغازنمود. رقص غبار محصول سال۱۳۸۱ اولین فیلم بلند و سینمایی فرهادی در مقام کارگردانی بودکه دستاوردش برای فرهادی جایزه بهترین کارگردانی جشنواره فیلم آسیا پاسیفیک و تندیس زرین بهترین فیلمنامه را از جشن خانه سینما را به ارمغان آورد.شهر زیبا دومین ساخته فرهادی سال۱۳۸۲ ساخته شد.این فیلم داستان خود را از دل جامعه گرفته بود و درون مایه عاشقانه را در لا به لای ناملایمات اجتماعی درهم آمیخته و روایتگر واپسین روزهای زندگی اکبر است که به اتهام قتل در انتظار چوبه دار در کانون اصلاح تربیت به سر می برد.شهرزیبا اولین همکاری فرهادی با ترانه علیدوستی بود و جوایزی مانند طاووس طلایی جشنواره فیلم هند را برای فرهادی به ارمغان آورد.فرهادی پس از ۲ سال وقفه سال۱۳۸۴ با چهارشنبه سوری به سینما برگشت.دراین فیلم مانی حقیقی در مقام نویسنده با فرهادی همکاری کرد.فرهادی برای چهارشنبه سوری به سراغ موضوع تلخ خیانت رفت و جوایزی چون سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر را کسب کرد.فرهادی سال۱۳۸۶ بازهم با مانی حقیقی همکاری کرد،با این تفاوت که اینبار فرهادی به عنوان فیلمنامه نویس و مانی حقیقی به عنوان کارگردان در اثر کنعان به همکاری باهم پرداختند.فرهادی سال۱۳۸۷ فیلمنامه فیلم سینمایی دایره زنگی را به نگارش درآورد تا همسرش پریسا بخت آور این اثر را در ژانر طنز بر پرده سینماها ببرد.دایره زنگی در زمان اکران خود مورد توجه عموم مردم و گیشه سینماها قرار گرفت.سال۱۳۸۷ هفتمین تجربه سینمایی فرهادی در قالب فیلمنامه نویس و همکاری با مسعود کیمیایی در اثر محاکمه در خیابان رقم خورد.درباره الی محصول سال۱۳۸۷ چهارمین اثر وی در مقام کارگردان بود.به عقیده اکثر منتقدین و مردم فیلم درباره الی مهم ترین فیلم کارنامه هنری وی است.از آن جهت که وی بدلیل برعهده داشتن سمت های کارگردان،نویسنده و تهیه کننده درنهایت می تواند آنطور که باید و شاید سینما و نوع نگاه خاص خود را ارائه دهد.درباره الی فیلمی تکان دهنده با بازیهای درخشان بازیگران نامی خود است.جدایی نادر از سیمین که در سطح بین المللی با نام یک جدایی شناخته می شود،پنجمین اثر سینمایی فرهادی محصول سال۱۳۸۹ است.فرهادی در این فیلم گوشه ای از زندگی زن و شوهری را به تصویر می کشد که پس از جداشدن مسیرهایشان به اختلاف وتاثیر بر زندگی یک خانواده دیگر منجر می شود.فیلم گذشته محصول سال۲۰۱۳ اولین اثر غیرفارسی زبان است که بعد از جدایی نادر از سیمین در فرانسه شاخته شد.فروشنده محصول سال۹۴ هفتمین فیلم بلند اصغر فرهادی است.داستان فیلم فروشنده درباره رعنا و عماد زن و شوهری جوان است که درحال بازی و اجرای نمایشنامه مرگ فروشنده نوشته آرتور میلر هستند.
جوایز و افتخارات اصغر فرهادی:
خرس نقره ای سال۲۰۰۹ جشنواره برلین برای فیلم درباره الی.
خرس طلایی سال۲۰۱۱ جشنواره برلین برای فیلم جدایی نادر از سیمین.
جایزه کلیسای جهانی سال۲۰۱۱ برای فیلم جدایی نادر از سیمین.
بهترین فیلم خارجی زبان جشنواره گلدن گلوب سال۲۰۱۲ برای فیلم جدایی نادر از سیمین.
برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان برای فیلم جدایی نادر از سیمین.
برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان برای فیلم فروشنده سال۲۰۱۷.
بهترین فیلمنامه نویس جشنواره فیلم کن برای نگارش فیلم فروشنده.
وی همچنین برنده جایزه بهترین فیلم خارجی جایزه گلدن گلوب سال۲۰۱۲ را به خاطر کارگردانی و نویسندگی فیلم جدایی نادر از سیمین شد.وی اولین فیلمساز ایرانی است که توانسته است این جایزه را به خود اختصاص دهد.
لژیون دونور نشان افسر،نشان عالی هنر و ادبیات کشور فرانسه نیز در ۲۵ فوریه ۲۰۱۴ در پاریس به فرهادی اهدا شد.این نشان بدلیل خلاقیت های هنری و تاثیر اصغرفرهادی بر هنر و ادبیات فرانسه به وی تعلق گرفت.
درنظرسنجی مجله تایم،فرهادی رتبه چهارمین شخصیت تاثیرگذار در میان ۱۰۰ شخصیت برتر سال ۲۰۱۲ را کسب کرد.
متن نامه اصغر فرهادی که توسط انوشه انصاری در مراسم اسکار ۲۰۱۷ خوانده شد:
افتخار بزرگی است که برای دومین بار این جایزه باارزش را دریافت می کنم.دوست دارم که از اعضای آکادمی،تهیه کننده های فیلمم و سایر نامزدهای فیلم خارجی تشکر کنم.غیبت من به خاطر مردم کشورم و شهروندان ۶ کشور دیگری است که به خاطر قانون غیرانسانی ممنوعیت سفر به آمریکا،مورد بی احترامی قرار گرفته اند.
(به راستی باید برای همه این افتخارات کلاه از سر برداشت و ایستاده به این شخص بزرگ و فروتن سینمای ایران تعظیم کرد.)
سامان کیمیایی
محمد مرثیه گو